top of page

DE SCHAAMTE VOORBIJ

 omdat niet elke regenboog eindigt in een pot met goud

Tot hier en niet verder

Een tijd geleden heb ik al eens wat geschreven over een logeerpartij bij een neef (van mijn moeders kant) die, omdat hij wel eens een ongelukje had, een plaswekker had. Wat mij daarvan vooral bijgebleven is, is dat ik hem vragen heb gesteld over hoe dat ding werkte, dat hij mij een viespeuk vond en dreigde dat tegen zijn ouders te vertellen. Ik heb het er met hem verder nooit meer over gehad, omdat ik altijd gedacht heb dat ik pervers was, vanwege de seksueel getinte fantasieën over jongens die ik altijd heb gehad, en best bang was dat idee bevestigd te krijgen. Maar sinds ik me ervan bewust ben dat ik vroeger misbruikt werd, is het idee dat ik pervers was weg en snap ik dat die fantasieën een overlevingsmechanisme waren om het misbruik te overleven. Sindsdien vraag ik me steeds vaker af wat ik tijdens die logeerpartij eigenlijk gezegd heb.

Ik wilde het weten

Na lang wikken en wegen, want het is toch behoorlijk eng een familielid te benaderen met dit soort vragen, heb ik de koe bij de hoorns gevat en hem een mail gestuurd. Ik heb hem geschreven dat die logeerpartij me altijd dwars heeft gezeten omdat hij me een viespeuk noemde en ik me, met de beste wil van de wereld, niet kan herinneren wat ik gezegd heb waardoor hij dat vond.

Eigenlijk klopte dat niet helemaal want als ik eraan terugdacht, kwam steevast hetzelfde boven, alleen kon en wilde ik niet geloven dat ik dat echt gezegd zou hebben. Dat zou absurd zijn, dat kon gewoon niet waar zijn. Hoe kon een achtjarig kind zoiets bedenken? Ergens deed ik al vanaf het moment dat ik wist dat ik misbruikt was, mijn best mezelf ervan te overtuigen dat ik het later, in de tijd dat ik seksfilms moest maken, zelf verzonnen had en het a.h.w. op de echte aanleiding van zijn opmerking had ‘geplakt’. Per slot van rekening waren die seksfilms iets waardoor ik vaak aan zijn opmerking terug moest denken. Daarom hoopte ik dat mijn neef me zou vertellen dat ik tijdens die logeerpartij iets heel anders had gezegd dan ik me meende te herinneren. Geen idee wat, als het maar iets onschuldigs was. Iets wat me zou geruststellen want het werd steeds moeilijker die herinnering aan wat ik gezegd had af te doen als ‘later verzonnen’.

Fantasie of werkelijkheid

Het tegendeel gebeurde helaas. Hij schreef exact wat ik eigenlijk wel wist maar niet wilde weten omdat ik dan onder ogen moest zien waarom ik als achtjarig kind op zoiets kwam. En dat weet ik. Dat heb ik eigenlijk altijd geweten, maar ik duwde het weg omdat ik me gewoon niet voor kon stellen dat het echt was. Het kon niet anders dan dat ik dat soort dingen later bedacht moest hebben want zoiets doe je toch niet met een kind van acht? Ik schaarde het liever onder het kopje fantasieën die ik, toen ik ouder was, als gevolg van die seksfilms ontwikkeld had. Dat was makkelijker te hanteren dan erkennen dat het voortkwam uit ervaringen die ik had toen ik klein was. Alleen is dat nu niet meer overeind te houden, want als het een fantasie was die later ontstaan is, zou mijn neef me een heel ander antwoord hebben gegeven.

Hij maakte een geintje

Mijn neef schreef dat hij het helemaal niet leuk vond dat ik bij hem op de kamer moest slapen omdat hij zich ervoor schaamde dat hij ’s nachts wel eens in bed plaste en niet wilde dat ik dat zou merken. Hij was bang dat ik het op school tegen andere kinderen zou vertellen en hij ermee gepest zou worden, maar ik moest van zijn ouders bij hem op de kamer omdat ze dachten dat ik anders heimwee zou krijgen.

Dat was de eerste schok. Ik was altijd in de veronderstelling geweest dat die logeerpartij gewoon voor de lol was, maar toen ik las wat hij schreef, wist ik het weer. Mijn ouders waren met z’n tweëen op vakantie en hadden mij ondergebracht bij mijn oom en tante. In één klap kwam mijn hele gevoel van toen weer boven. Zijn ouders hadden gelijk, ik voelde me ontzettend alleen. Ik was ook bang, weet ik nog wel, maar dat kwam vooral door dat apparaatje dat aan zijn onderbroek vastzat. Zijn moeder zag me wel kijken toen hij, nadat hij dat ding aan had getrokken, niet wist hoe snel hij in zijn bed moest komen. Ze vertelde dat het een plaswekker was die ervoor zorgde dat hij wakker werd als hij in bed plaste.

Nu weet ik wel hoe zo’n plaswekker werkt, maar toen stelde ik me er iets heel anders bij voor. Wat ik me ervan herinnerde, was dat ik bang was en medelijden met hem had, want ik dacht dat ik wist wat er zou gebeuren als hij plaste en ik wist hoe dat voelde. Dus vroeg ik ernaar, eigenlijk alleen maar omdat ik hem wilde laten weten dat ik met hem meeleefde, geloof ik.

En nu schreef hij in zijn mail exact wat ik me herinnerde, alleen vanuit zijn beleving. Hij zei dat hij wel snapte dat ik niet serieus was, daarom plaagde hij me dat ik een viespeuk was en hij het zijn ouders zou vertellen. ’Maak je er niet druk om’, schreef hij erachteraan. ‘Het was maar een geintje hoor. Of dacht je dat ik het meende?’

Energy drain

Hij zal beslist gedacht hebben dat hij me geruststelde, maar het tegendeel is waar. Het sloeg in als een bom. Niet zozeer die logeerpartij, maar de herinneringen die van het één op het andere moment terugkwamen. Herinneringen aan wat er met mij gebeurde die ervoor zorgden dat ik zulke rare vragen stelde over zijn plaswekker. De beelden, de geluiden en vooral de pijn. Die voel ik. Letterijk. Al dagen. Alsof het nu gebeurt i.p.v. 21 jaar geleden.

Ik wilde het uit te schrijven. Dacht, als het uit mijn hoofd is en ik het terug kan lezen, wordt het misschien wel minder. Maar het lukt gewoon niet. Zodra ik het op probeer te schrijven, is het als of ik een energy drain krijg. Alsof iemand de stop uit de gootsteen trekt en alle energie uit me vloeit. Mijn hoofd voelt zwaar, ik zit te gapen als een gek en kan m’n ogen niet meer open houden. Dan kruip ik maar weer in bed en zak weg in de zoveelste nachtmerrie waaruit ik een paar uur later weer wakker schrik.

Voor het eerst sinds ik met mijn verhaal naar buiten ben gekomen, snap ik het als iemand zegt dat het niet lukt erover te praten of schrijven. Ik dacht altijd dat dat een kwestie was van je over je angst heen te zetten, maar merk nu dat dat niet waar is. Het is gewoon absoluut onmogelijk. Wat ik ook doe, elke keer als ik in de buurt kom van waar het omgaat, wordt de stop eruit getrokken en zak ik helemaal weg. Verder dan schrijven wat ik nu gedaan heb, kom ik met geen mogelijkheid. Dus voorlopig is het, tot hier en niet verder. Wordt vervolgd als ik eraan toe ben…

bottom of page